Heupdysplasie (HD) is een door erfelijke factoren en uitwendige invloeden bepaalde ontwikkelingsstoornis van de heupgewrichten. Sommige honden ondervinden hiervan ernstige hinder en kunnen gaan manken. Er zijn echter ook honden met meer of minder ernstige misvormingen van de heupgewrichten, die daarvan geen last lijken te hebben.

Behandeling
Gelukkig is de tijd voorbij dat bij ernstige HD een euthanasieadvies werd gegeven. Tegenwoordig kunnen we honden met HD een prima pijnloos leven geven. In een aantal gevallen is het zelfs te genezen. Belangrijk hierbij is een goed behandelplan. De behandeling berust op een aantal pijlers.

Medicatie
De pijn en stijfheid bij HD ontstaan door een irritatie van het gewricht (vergelijkbaar met bijv. een voetbalknie). Om die irritatie te bestrijden worden langdurig ontstekingsremmers voorgeschreven. Een vaak gehoorde opmerking is dat het geven van pijnstillers niet goed zou zijn omdat de hond de pijn dan niet meer voelt en dan “meer kapot zou maken” Dit is niet juist, er bestaat absoluut geen gevaar voor het afscheuren van banden of gewrichtskapsel.

Rust, beweging en spieropbouw
Naast ontstekingsremmers is het belangrijk het gewricht en dus de hond rust te geven. Dit betekent meerdere malen per dag aangelijnd uitlaten voor een korte periode. Hoe lang dit moet worden volgehouden is afhankelijk van de mate van artrose en de ernst van de verschijnselen. De beste beweging voor een hond met artrose is rechtlijnig zoals zwemmen, naast de fiets en trimmen. Zeker bij jongere honden waarbij de slechte aansluiting van het gewricht het enige probleem is, kan door een juist bewegingsschema nog een prima gewricht ontstaan.

Gewichtsbeperking
Uit onderzoek is gebleken dat overgewicht een belangrijke factor bij gewrichtproblemen is. De gewrichten worden jarenlang overbelast waardoor langzaam artrose opgebouwd wordt. Voor de behandeling van artrose is beperking van overgewicht dan ook van belang om verdere artrosevorming af te remmen en om de “rust” in de gewrichten te bevorderen.

Voeding
De laatste jaren is er veel onderzoek gedaan naar de rol van voedingsstoffen bij artrose.

Chirurgie
In enkele gevallen is de HD dusdanig ernstig dat chirurgie de enige juiste oplossing is. De twee meest gebruikte methode zijn de bekkenkanteling en de kunstheup.

• De bekkenkanteling wordt vooral gebruikt bij jonge honden. Voorwaarde voor deze ingreep is dat er nog geen artrose is gevormd.
• De kunstheup wordt vooral bij oudere honden gebruikt. Bij een zeer pijnlijk gewricht met veel artrose kan dit de enige oplossing zijn om een pijnloos leven te leiden.

HD Test
De beoordeling van het gangwerk van deze honden geeft onvoldoende informatie over de toestand van de heupgewrichten. HD wordt dan ook getest aan de hand van röntgenfoto’s van de heupgewrichten, deze HD foto’s kunnen door een dierenarts worden gemaakt welke hiervoor de juiste apparatuur in huis heeft en een overeenkomst heeft met de afdeling Gezondheid, Gedrag en Welzijn (GGW), het beoordelingspanel van de Raad van Beheer. In Nederland is het gebruikelijk dat zij de foto’s beoordelen en registreren, deze moeten dan ook aan bepaalde voorwaarden voldoen.

HD-foto

Een voorwaarde is dat de hond een NHSB nummer moet hebben. Ook moeten de naam en adres gegevens van de eigenaar overeenkomen met hetgeen wat op de stamboom of op het registratiebewijs is vermeld.
Volgens de regels van de F.C.I. dient de hond voor het laten maken van HD-röntgenfoto’s
minimaal 12 maanden oud te zijn.

Mogelijke uitslagen

• HD A (vrij): de hond is röntgenologisch vrij van heupdysplasie, wat echter niet betekent dat de hond geen “drager” van de afwijking kan zijn.
• HD B (overgangsvorm): op de röntgenfoto’s zijn geringe veranderingen gevonden, die weliswaar toegeschreven moeten worden aan heupdysplasie, maar waaraan in het kader van de fokkerij geen direkte betekenis kan worden toegekend.
• HD C (licht positief): bij de hond zijn duidelijke veranderingen, passend in het ziektebeeld van HD zijn gevonden.
• HD D (positief): bij de hond zijn ernstige veranderingen, passend in het ziektebeeld van HD zijn gevonden.
• HD E (positief in optima forma): de heupgewrichten zijn ernstig misvormd

Meer informatie betreft HD, de beoordeling etc. kunt u vinden op www.raadvanbeheer.nl

HD-A => HD-vrij (somege DA noemen het HD-0 of HD-vrij)
HD-B 1 en 2 betekend => overgangsform of DJD slijtage
HD-C 1 en 2 betekend => in lichte mate geconstateerde HD
HD-D 1 en 2 betekend => HD positief gekeurd fokverbod
HD-E 1 en 2 betekend => HD positief optima gekeurd fokverbod
HD komt vooral voor bij grote rassen , minder bij kleine rassen en lichte honden

Een hond met HD kan een gewoon leven hebben, want het is niet altijd pijnlijk. In erge gevallen kan een hond geopereerd moeten worden.

Bij HD-vrije ouders kunnen er in een nest pups tussen zitten die HD afwijkingen hebben of zelfs zware HD. Daarentegen kunnen ouders met HD-afwijkingen ook pups krijgen zonder HD-problemen.
HD is dus alleen erfelijk als het in de genen aan te tonen is, maar helaas is de wetenschap nog niet zover ontwikkeld om dit te kunnen aanwijzen. Dus een hond kan HD hebben, zonder dat het uit de genen van de ouders komt.

Wanneer HD genetisch bepaald is;
Het beste is dan om een nestje te planen met een hond die HD-vrij (HD-A) is of een hond met HD-B.
Bij een hond met HD-C is het belangerijk toch meer een HD – vrije partner te gebruiken!

Zolang de wetenschap de honden nog niet kan testen of zij drager of niet drager zijn van het gen, wat voor HD staat, blijft HD een moeilijk geval.

HD komt niet alleen door erfelijkheid, maar ook veel door verkeerde voeding – verkeerder beweging als pup. HD is door u als eigenaar ook te voorkomen : goede voeding, geef geen extra supplementen bij het voer, behalve eventueel chondroïtinesulfaat en glucosamine, twee stoffen die het gewrichtskraakbeen beschermen ( belangrijk!! :de voeding mag niet teveel ook niet te weinig calcium bevatten, aangezien dit de ontwikkeling van ED bewerkstelligt. Ten opzichte van de energie in de voeding, moet het calciumgehalte laag zijn .(slechte voeding =>goedkoop is duurkoop ) , geen trapen lopen , niet springen , niet overmatig veel bewegen als de gewrichten nog niet volgroeid zijn : betekend: geen lange wandelingen met de puppy’s het kraakbeen bij deze leeftijdscategorie is nog niet geheel in bot omgezet, waardoor bij overbelasting problemen kunnen ontstaan. Lange wandelingen door het zand zijn helemaal uitgesloten!